พระเจ้าสุทโธทนะปรารถนาให้พระโอรสเป็นกษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่ จึงเลี้ยงดูด้วยความสุขสบาย ป้องกันมิให้เจ้าชายพบเห็นความทุกข์ของโลก เช่น ความแก่ ความเจ็บ และความตาย ทรงประทานปราสาท 3 ฤดู และความบันเทิงทั้งหลายให้เจ้าชาย

เมื่อเจ้าชายสิทธัตถะมีพระชนมายุได้ 16 พรรษา ทรงอภิเษกสมรสกับ พระนางพิมพา หรือ ยโสธรา มีพระโอรสชื่อว่า ราหุล แต่แม้จะมีความสุขในโลกีย์วิสัย เจ้าชายก็ทรงเริ่มมีความรู้สึกไม่พอใจชีวิตในวัง เมื่อได้เสด็จออกจากพระราชวังและพบกับ คนแก่ คนเจ็บ คนตาย และ นักบวชผู้มีใบหน้าอิ่มเอิบ จึงเกิดความสังเวชใจในความทุกข์ของมนุษย์ และปรารถนาจะเสาะแสวงหาทางพ้นทุกข์

เมื่อพระชนมายุ 29 พรรษา เจ้าชายตัดสินใจ เสด็จออกผนวช ในยามค่ำคืน โดยมีนายฉันนะและม้ากัณฐกะติดตามไปถึงแม่น้ำอโนมา แล้วทรงปลงพระเกศาและเปลี่ยนเครื่องแต่งกายเป็นเพศบรรพชิต ทรงมอบเครื่องประดับให้ฉันนะนำกลับคืนวัง

King Suddhodana wished for his son to become a great king, so he raised him in luxury and comfort, shielding the prince from the sufferings of the world—such as old age, sickness, and death. He provided three seasonal palaces and all forms of entertainment to keep the prince content.

At the age of 16, Prince Siddhattha married Princess Bhaddakaccānā, also known as Yasodharā, and they had a son named Rāhula. However, despite the worldly pleasures he enjoyed, the prince began to feel a deep dissatisfaction with palace life. When he ventured outside the royal grounds and encountered an old man, a sick person, a corpse, and finally an ascetic with a serene face, he was moved by the suffering of human life and developed a desire to seek a path to liberation from this suffering.

At the age of 29, the prince made the decision to renounce worldly life. One night, accompanied by his charioteer Channa and his horse Kanthaka, he rode as far as the Anomā River. There, he cut off his hair, changed into ascetic robes, and handed over his ornaments and royal belongings to Channa to return to the palace—thus beginning his spiritual quest.

หลังจากออกบวช เจ้าชายสิทธัตถะทรงศึกษาธรรมกับอาจารย์ชื่อ อาฬารดาบส และ อุทกดาบส ซึ่งสอนธรรมขั้นสูงจนถึงชั้นอรูปฌาน แต่เจ้าชายทรงเห็นว่าความรู้เหล่านั้นไม่ใช่หนทางพ้นทุกข์อย่างแท้จริง จึงเสด็จไปยังป่าอุรุเวลาเสนา ใกล้แม่น้ำเนรัญชรา และทรง บำเพ็ญทุกกรกิริยา อย่างยิ่งยวดอยู่ถึง 6 ปี

After ordaining, Prince Siddhattha studied spiritual teachings under two renowned teachers—Āḷāra Kālāma and Uddaka Rāmaputta—who instructed him in advanced meditation practices, reaching even the level of formless jhāna (deep meditative absorption).

However, the prince realized that this knowledge was not the true path to liberation from suffering. He then traveled to the forest of Uruvelā, near the Nerañjarā River, where he practiced extreme austerities with great intensity for six years.

หลังตรัสรู้ พระพุทธเจ้าทรงพิจารณาว่า การสั่งสอนธรรมะนั้นลึกซึ้ง อาจยากต่อการเข้าใจของปุถุชน แต่ต่อมาก็ทรงตัดสินพระทัยจะเผยแผ่ธรรม เพื่อประโยชน์แก่สัตว์โลก ทรงเริ่มต้นการแสดงธรรมครั้งแรกที่ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสี โดยแสดง ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร แก่ปัญจวัคคีย์ทั้ง 5 ได้แก่ โกณฑัญญะ วัปปะ ภัททิยะ มหานามะ และอัสสชิ ซึ่งโกณฑัญญะเป็นคนแรกที่บรรลุธรรมเป็นพระโสดาบัน

ต่อมา พระพุทธเจ้าทรงมีพุทธกิจมากมาย เสด็จจาริกไปทั่วแคว้นต่าง ๆ ทั้งมคธ โกศล วัชชี เป็นต้น ทรงสั่งสอนธรรมแก่กษัตริย์ พราหมณ์ คหบดี คนยากจน โจร ฯลฯ โดยไม่แบ่งแยกชนชั้น มีการตั้งสาวกฝ่ายภิกษุ เช่น พระสารีบุตร พระโมคคัลลานะ พระอานนท์ และฝ่ายภิกษุณี เช่น พระนางมหาปชาบดีโคตมี พระพุทธเจ้าทรงเน้นความเมตตา ความกรุณา และการใช้ปัญญาในการดำเนินชีวิต

After attaining enlightenment, the Buddha reflected deeply on whether to teach the Dhamma, realizing that it was profound and could be difficult for ordinary people to understand. However, out of great compassion, he resolved to share the Dhamma for the benefit of all beings.

His first sermon took place at the Deer Park in Isipatana, near Varanasi, where he delivered the Dhammacakkappavattana Sutta—the Discourse on Setting in Motion the Wheel of the Dhamma—to the Five Ascetics: Koṇḍañña, Vappa, Bhaddiya, Mahānāma, and Assaji. Among them, Koṇḍañña was the first to realize the Dhamma and attain the state of Sotāpanna (stream-enterer).

From that point on, the Buddha undertook extensive travels throughout many kingdoms—Magadha, Kosala, Vajji, and others—spreading the Dhamma. He taught kings, brahmins, merchants, the poor, and even thieves, without discrimination, treating all with equal compassion.

He established the Saṅgha, or community of disciples, including monks such as Sāriputta, Moggallāna, and Ānanda, as well as nuns like Mahāpajāpatī Gotamī. The Buddha emphasized loving-kindness, compassion, and the use of wisdom in living a meaningful life.

พระพุทธเจ้าทรงประกาศพระธรรมสั่งสอนเวียนอยู่ถึง 45 พรรษา มีพุทธสาวกมากมาย ทรงสถาปนา พระธรรมวินัย เป็นรากฐานของพระพุทธศาสนา เมื่อพระชนมายุได้ 80 พรรษา พระองค์ทรงประชวรและเสด็จไปยังเมืองกุสินารา

ที่ใต้ต้นสาละคู่ ณ สาลวโนทยาน พระองค์ได้แสดงพระธรรมเทศนาครั้งสุดท้ายแก่พระอานนท์และภิกษุสงฆ์ พร้อมตรัสว่า

“ดูกรภิกษุทั้งหลาย บัดนี้เราขอเตือนเธอทั้งหลายว่า สังขารทั้งหลายไม่เที่ยง จงยังความไม่ประมาทให้ถึงพร้อมเถิด”

หลังจากนั้น พระพุทธเจ้าทรง ดับขันธปรินิพพาน อย่างสงบในค่ำวันเพ็ญเดือนหก

The Buddha spent 45 years proclaiming and teaching the Dhamma, gathering a large number of disciples. He established the Dhamma-Vinaya—the doctrine and monastic discipline—as the foundation of Buddhism.

At the age of 80, the Buddha became ill and journeyed to Kusinārā (present-day Kushinagar, India).

Under a pair of sal trees in the Sal Grove of the Malla clan, he delivered his final sermon to Venerable Ānanda and the assembled monks, saying:

“Monks, now I address you: All conditioned things are impermanent. Strive on with diligence.”

That night, on the full moon of the sixth lunar month (Vesak), the Buddha peacefully entered Parinibbāna, the final passing beyond all suffering.